Nadbrzeże - nowa przystań

Przystań jachtowa czyli Nadbrzeże po rewitalizacji



Panorama z daleka, od strony rzeki Elbląg


Wyraźnie widać że po zachodniej stronie toru podejściowego jest bardzo płytko

Nadbrzeże w latach powojennych było ważnym portem ekpedycji wyrobów pobliskiej cegielni. Potem, nieco zapomniane straciło najpierw oznakowanie nawigacyjne (dzienne i nocne), następnie basenik portowy przezstał być użytkowany przez profesjonalną żeglugę, zamulił się i zarósł. Teren po wschodniej stronie portu przejęli w użytkowanie wojskowi z elbląskiej jednostki, tworząc tutaj ośrodek wypoczynkowy dla swojej kadry. Kilka domków, budynek minibaru, boiska, plaża - nieco kamienista. Przez wiele lat ośrodek był niedostępny dla zwykłych żeglarzy czy turystów. Część wschodnia portu była nieużytkowanym, zarośniętym trzcinowiskiem.

Po przemianach pod koniec lat 80 wojskowi "otworzyli podwoje" i zbudowali u nasady basenu bardzo solidną keję. Dzięki temu mogły tu zawijać jachty, co prawda o niewielkim zanurzeniu.



Falochron Wschodni i po prawej miejsce w którym była kiedyś keja "wojskowych".


Nabrzeże Zachodnie


Nabrzeże Zachodnie z widocznym fragmentem Nabrzeża Południowego


Nabrzeże Południowe


Tyle jachtów jednocześnie cumuje na przystani tylko okazjonalnie (przynajmniej na razie)


Nabrzeże Południowe i Wschodnie

Nadbrzeże - nowa przystań jachtowa
Nadbrzeże to kolejna „zielona wnęka” Zatoki Elbląskiej. W przypadku sztormowej pogody na Zalewie warto wykorzystać osłonę Wyspy Nowakowskiej i pobuszować po kolejnych, sąsiadujących ze sobą ślicznych porcikach. Pewnym utrudnieniem jest mnogość sieci i żaków, ale wystawiając „oko” na pewno dacie sobie radę.

Przystań "na dorobku"
Dlatego "na dorobku", że na razie duużo jeszcze pracy aby stworzyć tu profesjonalną przystań jachtową. Dość powiedzieć, że w trakcie locyjnego rejsu w czerwcu 2009 autor po zacumowaniu (bojki cumownicze na brzegu) nie zastał w porcie żywej duszy, a więc oczywiście toalety i prysznice pozamykane, prąd i woda wyłączone. Ale gorąco kibicuję rozwojowi przystani, jestem pewny, że w lipcu i w sierpniu było już z obsługą  żeglarzy o wiele lepiej.
Plan zagospodarowania przystani pokazuje rysunek.

Podejście
Dobrym punktem orientacyjnym jest komin cegielni, położony nieco na wschód od portu. Przystań położona jest prawie na trawersie boi torowej 12/ELB, w każdym razie płynąc od strony Zalewu po minięciu Światła Elbląg („Andzi”), szukajmy oprócz komina na brzegu zielono-żółtego (bladożółtego) budynku, który także stanowi punkt orientacyjny. Z daleka widać także jasnobrązowy maszt ceremonialny z powiewającymi banderami.

Podchodzimy kursem wprost na środek basenu portowego. Dzięki pogłębianu związanemu z odmuleniem i budową przystani mogą tu wchodzić jachtu balastowe o zanurzeniu do 1,5 metra.
Uważajmy jednak! Poza torem podejściowym, nieoznakowanym żadnymi pławami występują silne spłycenia.

W okolicy mnóstwo sieci i żaków, przegradzających nieraz w poprzek Zatokę Elbląską na prawie całej szerokości. Podpływając bliżej przekonamy się jednak, iż to złudzenie, a w sieciowych ciągach znajdują się „bramki”. Podchodzimy, najlepiej z kierunku podanego strzałką na mapce. Nadbrzeże znajduje się we wschodniej części Zatoki Elbląskiej, który zapewnia swobodne halsowanie. Im dalej „na zachód” tym gęściej od sieci i wodnej roślinności.

Cumujemy

do Nabrzeża Zachodniego. Jest ono na przeważającym odcinku ziemne, skarpowe. Gdzieniegdzie zlokalizowane są stałe pomosty. Jeśli są wystawione bojki, to cumujemy rufą do boi, dziobem do kei lub wprost do brzegu. Możemy też cumować do Nabrzeża Południowego, zamykającego basen portowy. Tam z kolei solidny, drewniany pomost rozciąga się na całej długości. Bojki cumownicze mogą, ale nie muszą być wystawione. Możliwość podłączenia się do prądu i nabrania wody. Wc i prysznice są w kontenerze w południowo-zachodnim narożniku. Kantorek bosmana - chwiliwo w przyczepie campingowej w pobliżu.

Nabieżniki
Żadnych świateł ani nabieżników nie ma.

Gdzie jemy

Po wschodniej stronie basenu, w ośrodku wojskowym. Sytuacja zmienia się z sezonu na sezon. Czasem gastronomia prowadzona jest przez prywatną inicjatywę – i wtedy mamy szansę na gastronomiczną ucztę. Jeśli nie – wojskowi prowadzą we własnym zakresie skromny bar z podstawowymi daniami. Poza tym w miejscowości Nadbrzeże żadnej gastronomii nie ma.

Komunikacja

PKP niestety na razie nie kursuje, planowane jest uruchomienie sezonowych turystycznych pociągów z Elbląga do Braniewa. Do PKS-u spory spacerek drogą pod górę.

Piotr Salecki (sierpień 2009)

Archiwum
Opis przystani w Nadbrzeżu do roku 2008 znajdziecie po kliknięciu w poniższy link.

 

::: Opis przystani Nadbrzeże aktualny do 2008 roku

[Tekst archiwalny z 1999 roku, dane niekatualne]

Ten niewielki port powstał w celu ekspedycji cegły z pobliskich cegielni. Dziś to jedna z ciągu cichych, zielonych przystani Zatoki Elbląskiej, które darzę szczególną sympatią. Właściwy basen portowy jest zamulony, ale wystarczyłaby niezbyt długa praca pogłębiarki aby przystań przywrócić do życia. Ale i teraz możemy tam zawinąć, cumując do solidnego pomostu osłoniętego falochronem. Kiedyś teren tylko dla wypoczywających wojskowych. Dziś wszyscy goście są tu mile widziani. Dobijajmy tutaj jachtami o niewielkim zanurzeniu.

galeria zdjęć portu w Nadbrzeżu - klikamy

Komin cegielni to doskonały punkt orientacyjny. Do plaży nie podchodzimy - kamienie. Mając falochron na trawersie lewej burty zobaczymy keję.

Keja w Nadbrzeżu zakreślona czerwonym owalem. Podchodzimy wzdłuż często tu wystawianych sieci.


[Mapka archiwalna, aktualna do 2007 roku]

Przystań otwarta dla każdego
Nadbrzeże to kolejna „zielona wnęka” Zatoki Elbląskiej. W przypadku sztormowej pogody na Zalewie warto wykorzystać osłonę Wyspy Nowakowskiej i pobuszować po kolejnych, sąsiadujących ze sobą ślicznych porcikach. Pewnym utrudnieniem jest mnogość sieci i żaków, ale wystawiając „oko” na pewno dacie sobie radę.

Aż trudno dziś uwierzyć, iż Jerzy Kuliński podczas pierwszego wydania swojej zalewowej locji (1988) napisał o Nadbrzeżu „niedostępne dla osób postronnych”. Czasy się zmieniają, już od wielu lat gospodarz portu – jednostka wojskowa z Elbląga – nie stwarza gościom żadnych ograniczeń. Zlokalizowany jest tu „miniośrodek” wypoczynkowy, na który składa się kilka domków wczasowych, budynek administracyjny z bufetem i barem na dole. Pawilon sanitarny z wc mieści się w narożniku. Na terenie ośrodka często stoją różnego rodzaju wielkie namioty – służące za sale jadalne, czy też miejsce organizowanych tu różnych imprez.

Możemy nabrać wodę, a w godzinach otwarcia bufetu podłączyć się do prądu. Jest też boisko do gry w siatkówkę i specjalnie wydzielone miejsce na ognisko.

Do pryszniców spacerkiem pod górę do internatu szkolnego około 5 minut. Z kąpielą nie ma problemu, za to gdy weekend czy wakacje – słowem, gdy nie ma uczniów, woda może być nie zimna a lodowata. Z Nadbrzeża warto udać się spacerkiem do Kupty (w kierunku zachodnim). Miejsce całkowicie niedostępnego dziś portu z daleka zaznacza kępa drzew.

Płyniemy wprost na keję, wzdłuż linii widocznych po lewej sieci. Nie odchodzimy w kierunku zachodnim!
Od 2008 roku w głębi za drewnianą keją funkcjonuje port jachtowy.

Podejście
Dobrym punktem orientacyjnym jest komin cegielni, położony nieco na wschód od portu. Problem w tym, że podobno cegielnię mają rozebrać (choć podczas ostatniej wizyty w sierpniu 2006 cegielnia jednak nie wyglądała na opuszczoną), więc nawigacja kominowa może okazać się nieaktualna. Przystań położona jest prawie na trawersie boi torowej 12/ELB, w każdym razie płynąc od strony Zalewu po minięciu Światła Elbląg („Andzi”), szukajmy na brzegu kremowo-żółtego budynku, który także stanowi punkt orientacyjny.

Podchodzimy kursem wprost na narożnik pomostu. Miecz podniesiony do połowy i kiedy mamy pewność, że nas nie zdryfuje, podnosimy miecz do końca. I podnosimy do góry także płetwę sterową. Ostrzegam, iż jakakolwiek próba innego manewru w odległości nawet piętnastu metrów na wschód od pomostu może skończyć się stanięciem na mieliźnie i zdryfowaniem w trzciny. Ciężko się stamtąd wydostać, dno mułowate. Dlatego powtarzam – na żaglach, przy sprzyjającym wietrze, lub na silniku.

W okolicy mnóstwo sieci i żaków, przegradzających nieraz w poprzek Zatokę Elbląską na prawie całej szerokości. Podpływając bliżej przekonamy się jednak, iż to złudzenie, a w sieciowych ciągach znajdują się „bramki”. Podchodzimy, najlepiej z kierunku podanego strzałką na mapce. Nadbrzeże znajduje się we wschodniej części Zatoki Elbląskiej, który zapewnia swobodne halsowanie. Im dalej „na zachód” tym gęściej od sieci i wodnej roślinności.

Większości śródlądowych jachtów przy cumowaniu burtą grozi wyłamanie stójek relingów lub wybicie okienek.

Przystań jachtowa

to eufemizm. W rzeczywistości jest to – fakt że solidny – drewniany pomost w kształcie litery L, zlokalizowany przy wschodnim falochronie portu. Dzięki temu w czasie postoju jesteśmy osłonięci przed wiatrem i falą idącą od strony wschodniej, z otwartych wód Zalewu Wiślanego. Wielkim minusem tej przystani jest płytkie podejście oraz wysokość pomostu, wypadająca na wysokości burtowych okien większości śródlądowych jachtów.

Sam basen portowy jest zamulony i zarośnięty, ale niezbyt długa praca pogłębiarki mogłaby przywrócić go do eksploatacji. Głębokości przy pomoście mogą się zmieniać i zależą od poziomu wody – w sezonie 2006 cumowałem tu jednak jachtem o zanurzeniu 80 cm.

Plaża rozciągająca się po drugiej stronie falochronu wschodniego jest kamienista, podobnie jego okolice. I chociaż są miejsca umożliwiające swobodne zejście do wody a nawet zwodowanie jakiegoś małego drobnoustrojstwa typu ponton, optymist czy 420 w żadnym wypadku nie należy podejmować prób lądowania tam jachtem.

Klimaty Nadbrzeża...

Cumujemy

Po dojściu dziobem i wysadzeniu desantu podejmujemy decyzję o sposobie cumowania – czy burtą czy dziobem. Brak też odpowiednio rozmieszczonych polerów cumowniczych – jest ich zaledwie kilka i ratujemy się obkładając cumy wokół pali podtrzymujących keję. Wydaje się, że pomost przygotowany był raczej pod funkcje spacerowo-plażowe a nie dla jachtów. Jest jednak jest niezwykle mocny i wytrzymał już siedem zimowych sezonów. W końcu to solidna saperska robota! Próba przesunięcia jachtu pomiędzy pomost a nabrzeże wschodnie skończy się wbiciem w muł, a nawet jeśli uda nam się ta sztuka (na orionie, mikro czy omedze), ryzykujemy olbrzymie trudności z wyjściem w przypadku opadnięcia poziomu wody nawet o centymetry.

Nabieżniki
Żadnych świateł ani nabieżników nie ma.

Gdzie jemy

W porcie. Sytuacja zmienia się z sezonu na sezon. Czasem gastronomia prowadzona jest sezonowo przez prywatną inicjatywę – i wtedy mamy szansę na gastronomiczną ucztę. Jeśli nie – wojskowi prowadzą we własnym zakresie skromny bar z podstawowymi daniami. Poza tym w miejscowości Nadbrzeże żadnej gastronomii nie ma.

Komunikacja

PKP ze stacji Nadbrzeże, usytuowanej tuż za bramą wjazdową do portu. Do PKS-u spory spacerek drogą pod górę.

Od 2007 roku pociągi na linii Elbląg-Tolkmicko-Frombork-Braniewo nie kursują oprócz okazjonalnych przejazdów dla miłośników kolei. W planach jest przywrócenie ruchu w sezonie pociągów turystycznych.

Piotr Salecki